Afscheid van de persoonsgebonden bevoegdheden
In het budget 2018 zijn de zogenaamde persoonsgebonden bevoegdheden verdwenen. Domeinen als welzijn, cultuur, jeugd en sport worden door een beslissing van de Vlaamse overheid overgedragen. Voor Vlaams-Brabant komt dit neer op ongeveer 10 % van het beleid en een 60-tal voltijdse personeelsequivalenten.
Het Vlaamse niveau zal voortaan de dienstverlening gekoppeld aan de overgedragen bevoegdheden zelf organiseren. Als provinciebestuur hopen we dat men deze belofte volledig nakomt en zullen we er mee over waken dat de inwoners van Vlaams-Brabant ook voor de niet-grondgebonden bevoegdheden waar voor hun belastingsgeld blijven krijgen.
Dinsdag 5 december 2017 — Op 5,12 en 13 december bespreekt de provincieraad van Vlaams-Brabant het budget en de planning voor 2018. De overdracht van ongeveer 10% van de bevoegdheden aan Vlaanderen is af te lezen uit dat budget. Maar het valt vooral op dat met forse investeringen in fietsinfrastructuur, waterbeheer, betaalbaar wonen, toerisme, ruimtelijke ordening, provinciale domeinen, onderwijs, de provincie zich meer dan ooit waar maakt als streekmotor. Vlaams-Brabant heeft een begroting in evenwicht en blijft ook de provincie met de laagste provinciale belastingdruk.
Laagste provinciale belastingdruk
Het budget van de provincie Vlaams-Brabant is in evenwicht.
Het grootste deel van de inkomsten wordt gegenereerd uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing. De provincie Vlaams-Brabant heft, anders dan andere Vlaamse provincies, geen rechtstreekse algemene provinciebelasting. De voorziene inkomsten uit provinciale opcentiemen voor 2018 bedragen 87 miljoen euro.
Deze opcentiemen zijn globaal in alle provincies verminderd omwille van de overgedragen bevoegdheden. Omdat deze vermindering van de inkomsten in onze provincie beduidend groter was dan de waarde van het pakket aan overgedragen bevoegdheden dreigde hier een financiële kloof te ontstaan.
Het provinciebestuur heeft uiteindelijk bekomen dat Vlaanderen deze kloof zal dichten door aan de provincie Vlaams-Brabant jaarlijks een dotatie van 7 miljoen euro door te storten uit de meerontvangsten die Vlaanderen voortaan zal innen uit de verhoogde Vlaamse opcentiemen op onroerende voorheffing.
Dit bedrag stemt overeen met het rechtmatig deel van Vlaams-Brabant. Op die manier is er dus, na lang onderhandelen, een correcte financiële afhandeling tot stand gekomen.
Daarnaast zijn er nog inkomsten uit enkele kleinere belastingen zoals de belasting op vergunningsplichtige bedrijven (1,2 miljoen), op aanplakborden (0,28 miljoen) en op jachtverloven (50.000 euro) en uit ontvangen subsidies. Tot slot genereren onder meer de provinciedomeinen en het PIVO eigen inkomsten.
De provincie Vlaams-Brabant voorziet in 2018 185 miljoen aan uitgaven voor haar personeel, de werking en investeringen.
De totale provinciale belastingdruk per inwoner komt neer op 79 euro. Deze druk ligt bovendien 13% lager dan in 2015, toen de belastingdruk per inwoner nog 91 euro bedroeg.
Hiermee is de provincie Vlaams-Brabant nu al jaren de provincie met de laagste provinciale fiscaliteitsdruk per inwoner.
Ook heeft de provincie Vlaams-Brabant de op één na laagste financiële schuldenlast van alle Vlaamse provincies. Bovendien daalde de schuldgraad in 2016 en 2017 substantieel doordat de beschikbare middelen en financiële inkomsten voldoende waren om de werkings-, investerings- en leningsuitgaven te financieren. De provincie vermoedt dat deze dalende trend ook in 2018 verder gezet zal worden.
De provincie is uw streekmotor die investeert in de toekomst
Vanaf 1 januari legt de provincie haar focus voor de volle 100% op de zogenaamde grondgebonden bevoegdheden: het duurzaam behoud van de omgeving (milieu, klimaat…), economie, toerisme, landbouw, erfgoed, mobiliteit, ruimtelijke planning en vele andere.
Dat zijn bevoegdheden die de bevolking ten goede komen, maar die de meeste gemeenten niet alleen kunnen aanpakken, omdat ze hun schaal overstijgen, of omdat er met heel veel partners moet worden samengewerkt, of omdat een beleidsdomein overstijgende aanpak nodig is. Een kolfje naar de hand van de provincie die zich als streekmotor opwerpt.
De provincie Vlaams-Brabant is volop bezig met de opmaak van plannen en studies voor een actualisatie en vernieuwing van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaams-Brabant, een basis voor de vormgeving van de ruimte in de regio. Het budget 2018 voorziet ook in de uitrol van een aantal gebiedsgerichte strategische projecten. In het totaal is er voor zo'n 1,5 miljoen euro aan studie- en investeringsmiddelen voorzien om te werken aan onze toekomstige ruimtelijke ordening.
Naast het jaarlijks onderhoud van de 1425 km waterlopen, waarvoor een budget van 5,5 miljoen euro is voorzien, en de ondersteuning van gemeenten bij de uitvoering van de erosiebestrijdingsplannen en 3 erosiecoördinatoren, wordt in 2018 nog meer ingezet op de bestrijding van overstromingen en wateroverlast, onder meer met een aanbod voor waterrobuust bouwen. Het meerjareninvesteringsprogramma voor de inrichting van overstromingsgebieden wordt verder uitgevoerd met een budget van 1,5 mio euro.
Vlaams-Brabant is de mooiste, maar ook de duurste provincie om in te wonen. Daarom investeert de provincie fors in betaalbare huisvesting. Zo gaat er 2 miljoen naar woningaanpassingen en renovaties; een klein half miljoen naar steun voor plaatsen van superisolerend glas en 350.000 euro naar dakisolatie. De provincie zet verder in op kleinschalig wonen via een toonwijk in Zemst en Huldenberg, goed voor 350.000 euro. Huisvestingsinitiatieven van de sociale huisvestingsmaatschappijen en de lokale besturen kunnen rekenen op 3,35 miljoen steun van de provincie. Alles samen wordt er 7.375.000 euro uitgegeven voor betaalbaar wonen in Vlaams-Brabant.
Daar bovenop komt de werking van Vlabinvest dat betaalbare woningen realiseert op de woon- en huurmarkt in de Vlaamse rand en de nieuw te ontwikkelen werking van Vlabzorginvest dat op jaarbasis een stevige injectie van 2,5 miljoen zal geven om de achterstand in welzijnsvoorzieningen voor onze provincie weg te werken.
De provincie blijft inzetten op kenniseconomie en innovatie. Vlaams-Brabant is immers een toptechnologische regio. Ook de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en sociale economie blijft een prioriteit. In 2018 gat de provincie meer inzetten op de versterking van de detailhandel.
Voor de uitbouw en de profilering van de kennisregio Vlaams-Brabant ontwikkelt de provincie, in nauwe samenwerking met de gerenommeerde kennisinstellingen van onze provincie en met de Kamers van Koophandel, een beleid rond 5 speerpunten: health, logistics, food, creativity en clean tech. Dit gebeurt voortaan onder de noemer van Smart Hub Vlaams-Brabant en er wordt een budget van 650.000 euro voor voorzien.
Voor onderwijs zullen we voor 3,5 miljoen investeren in nieuwe serres, installaties en rollend materieel die de campus Wijnpers vervolledigen tot een moderne en groeiende onderwijscampus.
Ook voor het laatste jaar van deze legislatuur zal de provincie in 2018 opnieuw inzetten op stappen, fietsen en openbaar vervoer. De provincie maakt werk van een versnelde realisatie van fietssnelwegen door de opstart van haalbaarheidsstudies en ontwerpstudies. Het studiewerk dat opgestart is in 2017 wordt verdergezet en afgerond in 2018: ontwerpstudies voor de F8 kanaalroute Halle-Brussel, voor de Leirekensroute tussen Londerzeel en Aalst en voor de routes langs de 2 spoorlijnen tussen Brussel, Dilbeek, Ternat en Liedekerke. De studies voor de fietssnelwegen Leuven-Tienen en Leuven-Aarschot worden in 2018 ook verdergezet. Er wordt nog een nieuwe tracéstudie opgestart voor de spoorroute Vilvoorde-Machelen-Haren. Voor de fietssnelweg Leuven-Tienen zet de provincie verdere stappen in haar rol als bouwheer.
Een aantal werven van de fietssnelwegen komen op gang. Op de fietssnelweg Asse-Brussel zijn de werken gestart. In 2018 zal er ook (eindelijk) werk gemaakt worden het wegwerken van de knikjes in Kortenberg op de fietssnelweg Leuven-Brussel en de aanleg van de start van de fietssnelweg Leuven-Tienen.
Tenslotte zal de eerste reeks gerealiseerde fietssnelwegen beter leesbaar, beter herkenbaar gemaakt worden door middel van bewegwijzering, F-logo’s op borden en met markeringen.
In het voorjaar van 2018 wordt het vernieuwde fietsknooppuntennetwerk in het arrondissement Leuven en het wandelnetwerk Brabantse Kouters geopend. Ook vanuit toerisme besteedt de provincie aandacht aan het einde van Wereldoorlog I. In de meerjarenplanning zal de provincie extra ondersteuning bieden aan de grote hefboomprojecten van Toerisme Vlaanderen in Vlaams-Brabant, zoals Beleef Bouts in Leuven, Bruegel in de Groene Gordel en de ontsluiting van het Zoniënwoud.
Op vlak van het energie- en klimaatbeleid verwacht de provincie de eerste CO2-meting sinds de nultoets. Ook komen meerdere Europese projecten en samenwerkingsverbanden op kruissnelheid.
Via de provinciale campagne ‘Energieke daken’ wil de provincie via een groepsaankoopactie ook in 2018 volop de plaatsing van fotovoltaïsche zonnepanelen en het isoleren van daken en zoldervloeren stimuleren.
De provinciedomeinen blijven het visitekaartje. De provincie zet verder in op de toename en tevredenheid van het aantal bezoekers door gerichte investeringen op maat van elk domein. Er komt ook een gemeenschappelijke promotie van de provinciedomeinen en een overkoepelende communicatiestrategie.