De provincie Vlaams-Brabant voert een geïntegreerd beleid voor het behoud en de promotie van het Brabants trekpaard.
Het Brabants trekpaard is de trots van Vlaams-Brabant. De provincie Vlaams-Brabant trekt sinds enkele jaren aan de kar om dit prachtig en krachtig stukje levend erfgoed in ere te herstellen en te vrijwaren voor toekomstige generaties.
Een geïntegreerd beleid zet in op het continueren van lopende initiatieven en het opzetten van nieuwe projecten met als doel het behoud en de promotie van het Brabants trekpaard.
De acties van de betrokken beleidsdomeinen - toerisme, erfgoed en provinciedomein Huizingen - zijn de volgende: >>>
1. Toerisme
Veulenpremie
Toerisme Vlaams-Brabant kent een veulenpremie toe aan alle veulens van Vlaams-Brabantse fokkers, geregistreerd in het stamboek van de Koninklijke Maatschappij van het Belgisch trekpaard. Sinds 2011 kregen reeds 430 veulens een premie van 200 euro. Mede daardoor stagneerde de terugval van het aantal geboortes in onze provincie, in tegenstelling tot de meeste andere provincies. Ook in 2016 blijkt de veulenpremie zijn vruchten af te werpen en bevestigen de voorlopige cijfers dezelfde tendens. Nog belangrijker is dat onze fokkers de hengstveulens meer en meer opfokken in plaats van direct te verkopen voor de slacht. Hierdoor groeit de bloedspreiding wat nodig is om inteelt te vermijden en op lange termijn het behoud van het trekpaard te garanderen. Eveneens wordt gehoopt dat de veulenpremie een extra duwtje in de rug mag zijn voor de jongere generatie trekpaardenfokkers.
Nieuwe brochure rond paardentoerisme in Vlaams-Brabant
In de nieuwste brochure “Van Stal” krijgt de toerist een uitgebreid overzicht van alle (p)aardige uitjes in Vlaams-Brabant. Zij geeft o.a. een overzicht van de locaties waar men kan kennismaken met de trekpaarden, een kalender van jaarmarkten met trekpaarden en een overzicht van kant-en-klare ruiter- en menroutes en paardvriendelijke logies.
Dag van het Brabants Trekpaard in Vollezele
Jaarlijks organiseert Toerisme Vlaams-Brabant i.s.m.’ Vollezele Leeft ‘ deze publiekstrekker op de derde zondag van oktober. Het is een wervelende dag vol demonstraties, menwedstrijden, shows, animatie en proeverijen. Nieuw dit jaar was de veulenshow met Brabantse premieveulens, waaraan een officiële veulenkampioenschap gekoppeld werd.
Open Stoeterijendag in 2017
Om de sector zelf in de schijnwerpers te plaatsen, plant Toerisme Vlaams-Brabant in juni 2017 een “ Open Stoeterijendag”. De eerste editie zal plaatsvinden in Londerzeel. Vier stoeterijen openen hun deuren: drie met Brabantse trekpaarden en één met Shetlanders.
Nieuwe flyer van het Museum van het Belgisch trekpaard
Toerisme Vlaams-Brabant geeft een viertalige folder (NL, Fr, En, D) uit over het Museum van het Brabants Trekpaard in Vollezele. Deze folder beschrijft eveneens de Brilliantwandeling die in het teken van het trekpaard staat en die op het ‘Wandelnetwerk Pajottenland’ ligt.
2. Provinciedomein Huizingen
In Huizingen worden twee Brabantse trekpaarden ingezet in de publiekswerking van het domein. Er werd een jaarprogramma met activiteiten uitgewerkt dat de geschiedenis een stuk laat herleven, het contact tussen paard en bezoeker stimuleert en oude technieken voor de toekomst bewaart. Om de twee weken is er op woensdag om 14 u een activiteit met de trekpaarden “Christa en Jérome” : rit met een huifkar, komst hoefsmid, slepen van boomstammen, werken op veld en weide, enz. Daarnaast zullen de paarden functioneel worden ingezet voor het ophalen van vuilnis, het water geven aan aanplantingen, enz.
Het is een plaats waar voor toeristen steeds een gestructureerd bezoek aan trekpaarden mogelijk is, wat bij privéfokkers niet altijd kan. Bovendien is het de bedoeling om merrie “Christa” in het voorjaar te laten dekken. Bij geslaagde dekking zal de groei van het veulen vanaf de conceptie op sociale media te volgen zijn.
3. Erfgoed
De provincie - dienst erfgoed - neemt ook verschillende initiatieven om het rijke immaterieel cultureel erfgoed van het Brabants trekpaard levend te houden en door te geven aan de volgende generaties.
Het Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG) brengt in 2016-2017 de cultuur, de levende technieken en tradities rond het Brabants trekpaard in kaart. De onderzoeksproject zal resulteren in een erfgoedzorgplan en een erkenningsdossier voor opname van het Brabants trekpaard op de Vlaamse Inventaris Cultureel Erfgoed. De recent opgerichte klankbordgroep - ‘Raad van het Brabants trekpaard’ vertegenwoordigt de verschillende sectoren (fokkerij, erfgoed, landbouw,…) en staat in voor de opvolging, begeleiding en coördinatie van dit traject.
Eind 2017 verschijnt er een publicatie over het erfgoed van het trekpaard. Aan bod komen de activiteiten waarin het trekpaard een rol speelt (fokken, verzorgen, africhten en tuigen, mennen, boomslepen en aangespannen rijden en het inzetten van trekpaarden in toeristische, socio-culturele en erfgoedactiviteiten), een historisch overzicht van de trekpaardencultuur en de toekomstige zorg ervan.
Een selectie van objecten en verhalen van deze trekpaardencultuur zijn vanaf 2017 te raadplegen op de erfgoeddatabank Erfgoedplus.be in de virtuele collectie ‘Trekpaardencultuur Vlaams-Brabant’.